คนเป็นแม่รู้ดีว่าน้ำนมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับเด็กแรกเกิด เพราะเต็มไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นมากมาย แต่ในปัจจุบัน คุณแม่หลายคนกลับประสบปัญหาน้ำนมน้อย เนื่องจากความเครียดและต้องทำงานควบคู่กับการให้นมลูก ทำให้ร่างกายผลิตน้ำนมได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการของลูก โดยผลสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย ปี 2565 ของยูนิเซฟชี้ว่ามีทารกเพียง 1 ใน 3 ส่วนของคนไทยที่ได้กินนมแม่อย่างเดียวในช่วง 6 เดือนแรก ซึ่งเป็นตัวเลขที่ต่ำกว่าเป้าหมายโลกและน่าเป็นห่วงอย่างมาก เพราะทารกที่ไม่ได้กินนมแม่ในช่วง 6 เดือนแรก จะขาดโอกาสในการรับสารอาหารที่มีในนมแม่ ซึ่งจำเป็นต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย วันนี้ พญ. วรรัตน์ โกวิทจินดาชัย กุมารแพทย์ ศูนย์กุมารเวช รพ.วิมุต จะมาอธิบายเกี่ยวกับความสำคัญของน้ำนมแม่ พร้อมแนะนำวิธีเพิ่มน้ำนมให้เพียงพอ เพื่อให้เด็ก ๆ ของทุกคนเติบโตมาอย่างแข็งแรง
‘น้ำนมแม่‘ อาหารวิเศษของเจ้าตัวน้อย
นมแม่เป็นอาหารที่ดีและเหมาะสมที่สุดสำหรับเด็กทารก เนื่องจากมีสัดส่วนสารอาหารที่เหมาะในการย่อยและดูดซึมสำหรับทารก ซึ่งนอกจากเจ้าตัวเล็กจะได้สารอาหารเพียงพอ ยังช่วยให้ย่อยอาหารและดูดซึมง่าย เสริมภูมิต้านทาน ช่วยลดการติดเชื้อทางเดินหายใจและทางเดินอาหาร นอกจากนี้เด็กที่ดื่มน้ำนมแม่จะน้ำหนักขึ้นเร็ว แถมยังช่วยเสริมสร้าง EQ กับ IQ ให้กับเด็กด้วย พญ. วรรัตน์ โกวิทจินดาชัย อธิบายเสริมว่า “คุณแม่ทุกคนควรให้น้ำนมแม่อย่างเดียวในช่วง 6 เดือนแรก เพราะน้ำนมแม่จะปรับสารอาหารให้เหมาะกับช่วงอายุของลูก โดยแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่ น้ำนมระยะที่ 1 (Colostrum) จะหลั่งออกมาในช่วงประมาณ 1-3 วันหลังคลอด มีพลังงานและภูมิต้านทานสูง ช่วยกระตุ้นให้ลำไส้ขับถ่ายง่าย ต่อมาในน้ำนมระยะที่ 2 (Transitional Milk) จะหลั่งออกมาในช่วงสัปดาห์แรกถึงสัปดาห์ที่สอง น้ำนมในช่วงนี้จะสะสมโปรตีน วิตามิน รวมถึงพลังงานอื่น ๆ ที่จำเป็นต่อทารก สุดท้ายคือน้ำนมระยะที่ 3 (Mature Milk) เป็นน้ำนมที่หลั่งออกมาหลัง 2 สัปดาห์ และสามารถให้ต่อเนื่องได้ถึง 6 เดือน โดยปริมาณจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ และสัดส่วนของสารอาหารในน้ำนมแม่สอดคล้องกับการเติบโตของลูกน้อยของเรา”
เครียด-พักผ่อนน้อย ทำคุณแม่น้ำนมไม่พอ
เนื่องจากชีวิตของผู้คนในตอนนี้ไม่เหมือนสมัยก่อน คนเป็นแม่หลายคนยังต้องทำงานพร้อมกับการเลี้ยงลูก ทำให้เวลาพักผ่อนน้อยลง และไม่มีเวลามาปั๊มน้ำนมเตรียมไว้ ซึ่งการปั๊มนมไม่สม่ำเสมอหรือไม่ครบรอบก็เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้น้ำนมมีปริมาณน้อยลง โดยเบื้องต้นคุณแม่สามารถเพิ่มน้ำนมได้ด้วยตนเองผ่านการปรับพฤติกรรม หากิจกรรมเพื่อผ่อนคลายความเครียด ออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอ หรืออาจต้องปั๊มนมให้ถี่และสม่ำเสมอขึ้น เพื่อกระตุ้นการทำงานของฮอร์โมนที่สร้างน้ำนม ทานอาหารเสริมหรือสมุนไพร เช่น ขิง หัวปลี สามารถช่วยเสริมสร้างการผลิตน้ำนมได้เช่นกัน ส่วนเวลาให้นมลูกก็ควรใช้ท่าที่ถูกต้องและสบาย เพื่อให้คุณแม่สามารถอยู่ในท่าให้น้ำนมได้นานและช่วยให้ทารกดูดน้ำนมได้ง่ายยิ่งขึ้น พญ. วรรัตน์ โกวิทจินดาชัย เล่าต่อว่า “หากทำตามวิธีเบื้องต้นแล้วยังไม่ช่วยแก้ปัญหา คุณแม่สามารถมาพบแพทย์เพื่อหาแนวทางการแก้ไขร่วมกัน ในบางกรณีแพทย์อาจจ่ายยากระตุ้นน้ำนมร่วมด้วย
อันตรายจาก ‘นมผง‘ หากเลือกไม่ถูกวิธี
ปัจจุบันนมผงหลายยี่ห้อพยายามใส่ส่วนผสมเพื่อให้เทียบเคียงกับน้ำนมแม่ แต่ไม่สามารถดูดซึมได้ง่ายเหมือนนมแม่ และไม่ใช่ทุกชนิดจะเหมาะกับเด็กทุกคน คุณพ่อคุณแม่จึงต้องให้ความสำคัญกับการเลือกซื้อนมผง เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีเครื่องหมาย อย. ใช้สูตรที่เหมาะสมตามช่วงวัย นมผงบางสูตรเหมาะสำหรับให้เด็กขับถ่ายได้สบายท้อง สูตรสำหรับเด็กที่แพ้นมวัว สูตรต่อเนื่องตามอายุ หรือบางสูตรเหมาะสมหรับเด็กป่วยที่ขาดเอนไซน์บางชนิด ซึ่งไม่สามารถกินนมแม่ได้ เป็นต้น
“เข้าใจว่าปัจจุบันคุณแม่หลายคนต้องทำงานไปด้วยเลี้ยงลูกไปด้วยจนเหนื่อยและเครียด ร่างกายเลยผลิตน้ำนมออกมาไม่เพียงพอ แต่ก็อยากให้คนเป็นแม่ทุกคนหาเวลาดูแลตัวเองให้มากขึ้น พักทำกิจกรรมผ่อนคลายตัวเองบ้าง และนอนพักให้เยอะ ๆ ก็ช่วยให้ผลิตน้ำนมได้เยอะขึ้น ถ้าจำเป็นจริง ๆ ก็อาจใช้นมผงร่วมได้ แต่อยากให้ใช้ให้น้อยที่สุด และเลือกอย่างระมัดระวัง ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไว้ใจได้และเหมาะกับลูกของเรา หรือจะเข้ามาปรึกษาแพทย์โดยตรงเพื่อหาวิธีเพิ่มน้ำนมก็ได้เช่นกัน คุณแม่จะได้หมดกังวลเรื่องน้ำนมไม่เพียงพอ และช่วยให้ลูกของเราเติบโตมาได้อย่างแข็งแรง” พญ. วรรัตน์ โกวิทจินดาชัย กล่าวทิ้งท้าย
ผู้ที่สนใจปรึกษาแพทย์โรงพยาบาลวิมุต สามารถติดต่อได้ที่ ชั้น 3 ศูนย์กุมารเวช หรือโทรนัดหมาย 02-079-0038 เวลา 08.00-20.00 น. หรือใช้บริการ Telemedicine ปรึกษาแพทย์ออนไลน์ผ่าน ViMUT App คลิก https://bit.ly/372qexX
More Than Half of Thai Babies Do Not Drink Breast Milk During The First 6 Months Because Modern Mothers Are Stressed From Having to Work Pediatricians are Concerned About The Impact on Their Health and Growth.
Mothers know that breast milk is the best food for newborns because it is full of many essential nutrients. However, nowadays, many mothers have problems with low milk supply due to stress and having to work alongside breastfeeding, causing the body to produce insufficient milk to meet the needs of the baby. The results of the 2022 UNICEF Thailand Children and Women Situation Survey indicate that only 1 in 3 Thai infants receive exclusive breast milk for the first 6 months, which is lower than the global target and is very worrying because infants who do not receive breast milk in the first 6 months will miss out on the opportunity to receive nutrients in breast milk, which are essential for the body’s growth. Today, Dr. Warat Kovitchindachai, a pediatrician at the Pediatrics Center, Vimut Hospital, will explain the importance of breast milk and recommend ways to increase breast milk so that all children grow up healthy.
‘Breast milk’ is the magical food for your little one.
Breast milk is the best and most suitable food for babies because it contains the right proportion of nutrients for digestion and absorption for babies. In addition to the little ones getting enough nutrients, it also helps digestion and absorption easily, strengthens immunity, and reduces respiratory and digestive infections. In addition, babies who drink breast milk will gain weight quickly and also help build their EQ and IQ. Dr. Worat Kovitchindachai further explained that “All mothers should give only breast milk for the first 6 months because breast milk adjusts nutrients to suit the age of the child. It is divided into 3 stages: Stage 1 milk (Colostrum) is secreted around 1-3 days after birth. It has high energy and immunity, and helps stimulate the intestines to excrete easily. Then, Stage 2 milk (Transitional Milk) is secreted during the first to second week. Milk during this period will accumulate protein, vitamins, and other energy that the baby needs. Finally, Stage 3 milk (Mature Milk) is milk secreted after 2 weeks and can
Stress and lack of rest can cause mothers to not have enough breast milk.
Since people’s lives are not like in the past, many mothers still have to work while raising children, which means they have less time to rest and do not have time to pump breast milk. Inconsistent or incomplete pumping is one of the reasons for low milk supply. Initially, mothers can increase their milk supply by adjusting their behavior, finding activities to relieve stress, exercising, and getting enough rest. They may also need to pump more frequently and regularly to stimulate the hormones that produce milk. Taking supplements or herbs such as ginger and banana blossom can also help increase breast milk production. When breastfeeding, mothers should use the correct and comfortable position so that they can stay in the breastfeeding position for a long time and help the baby suckle more easily. Dr. Warat Kovitchindachai continued, “If following the above methods does not solve the problem, mothers can see a doctor to find a solution together. In some cases, the doctor may prescribe medication to stimulate breast milk.
Dangers of ‘powdered milk’ if not selected correctly
Currently, many brands of powdered milk try to add ingredients to make it comparable to breast milk, but it is not as easily absorbed as breast milk, and not all types are suitable for all children. Therefore, parents must pay attention to purchasing powdered milk, choosing products with the FDA mark, using formulas appropriate for their age. Some powdered milk formulas are suitable for children to have a comfortable bowel movement, formulas for children allergic to cow’s milk, formulas for children with age, or some formulas are suitable for sick children who lack certain enzymes and cannot drink breast milk, etc.
“I understand that nowadays many mothers have to work while raising their children, which makes them tired and stressed. As a result, their bodies do not produce enough milk. However, I would like all mothers to find more time to take care of themselves, take breaks to do relaxing activities, and get plenty of sleep. This will help produce more milk. If it is really necessary, you can use formula milk, but I would like you to use it as little as possible and choose carefully. Use products that you can trust and are suitable for your child. Or you can consult a doctor directly to find ways to increase your milk supply. Mothers will not have to worry about not having enough milk and will help their children grow up healthy,” concluded Dr. Warat Kovitchindachai.
Those interested in consulting a doctor at Vimut Hospital can contact the 3rd floor, Pediatrics Center, or call to make an appointment at 02-079-0038 from 8:00 a.m. to 8:00 p.m., or use the Telemedicine service to consult a doctor online via the ViMUT App, click https://bit.ly/372qexX
